استنلس استیل چیست

آلیاژی که پایه آن از آهن است و کمتر از 2% کربن دارد استیل یا فولاد نامیده می شود . بسته به نوع و مقدار دیگر عناصر موجود در آن خواص مکانیکی نظیر سختی و شکل پذیری مشخص می شود.

تعریف استنلس استیل

استنلس استیل (stainless steel ) فولای است که در مجاورت هوا و رطوبت زنگ نمی زنند. استنلس استیل، آلیاژی پایه آهن با حداقل 11% کروم (Cr) می باشد. کروم در فولاد باعث ایجاد خاصیت محافظت یا رویین شدن در مقابل خوردگی (Passivation) می گردد.  تشکیل لایه اکسید کروم بسیار چسبنده با ضخامت تقریبی 100 آنگستروم روی سطح فولاد استیل ( ورق – میل گرد – نبشی – غیره )  می باشد که اکسیژن موجود در هوا برای ایجاد آن کافی است. در فولاد استیل که فقط حاوی کروم است ، این لایه اکسیدی دارای ترکیب Cr2O3 و در فولاد هایی با عناصر آلیاژی دیگر، ترکیبی از اکسید آنها می باشد که معمولا باعث تثبیت آن در محیط های شیمیایی می گردند.

حداقل درصد کروم برای تشکیل لایه محافظ 5/10 درصد می باشد که در این صورت استنلس استیل تنها در مقابل اتمسفر عادی مقاوم می باشد. وقتی درصد کروم به 25 تا 30 درصد افزایش یابد، خاصیت اصلی استیل یعنی مقاومت به خوردگی افزایش یافته و مقاومت به اکسیداسیون به حداکثر خود می رسد.  رویینگی وضعیتی موقتی و غیرپایدار از فولاد استیل می باشد که پایداری آن علاوه بر ترکیب فولاد، بستگی به عواملی نظیر نوع و غلظت محیط خورنده، درجه حرارت و غیره دارد.

اگرچه بیشترین کاربرد ورق استیل به علت خاصیت مقاومت به خوردگی آنها در محیط های مختلف شیمیایی است، اما کاربرد مهم دیگر آنها در درجه حرارت های بالا تحت عنوان آلیاژهای استنلس استیل مقاوم به دما می باشد که معمولا کمتر به آن توجه می شود. از جمله این آلیاژها می توان به استیل 309 و 310 اشاره کرد. این دو نوع آلیاژ، به استیل نسوز نیز معروفند.

فولاد های ساده کربنی و آلیاژی چیست

فولاد ها به دو دسته ساده کربنی و آلیاژی دسته بندی می شوند . در فولاد ساده کربنی بجز کربن و بعضی عناصر معمول ( مثل سیلیسیم ، منگنز ، گوگرد و فسفر ) عنصر دیگری وجود ندارد. با افزودن برخی عناصر به آهن آلیاژ هایی تولید می شود که خواص بسیار عالی دارند . به عنوان مثال با اضافه نمودن کروم به آهن ، استیل ضد زنگ یا استینلس استیل بدست می آید که در مقابل خورندگی و سایت مقاومت دارد.

آیا استینلس استیل ها جذب آهنربا می شوند

اسینلس استیل های سری 300 که دارای نیکل هستند جذب آهنربا نمی شوند در صورتیکه سری 400 که دارای نیکل نبوده و فقط کروم دارند جذب آهنربا می شوند.

حرف (L) بعد از نام استینلس استیل نشانه چیست

حرف  L به معنای Low carbon میباشد ، و بیانگر آنست که مقدار کربن آلیاژ به کمتر از 0.03% کاهش پیدا کرده است این مقدار کم کربن باعث می شود بعد از عملیات جوشکاری ، همچنان لایه اکسید محافظتی روی سطح حضور داشته باشد.

آیا استینلس استیل قابل بازیافت است

استینلس استیل 100% قابل بازیافت است . استیل ضایعاتی ذوب شده و دوباره قالب گیری می شود . بین 68 تا 80 درصد از تولید استینلس استیل به روش بازیافت ضایعات صورت می گیرد. 

آیا استینلس استیل می تواند در دماهای بالا و پائین کار کند

بله ، استینلس استیل مقاومت بسیار خوبی در مقابل دماهای بسیار بالا ( تا حدود ششصد درجه سانتیگراد ) و بسیار پائین تا منفی 200 درجه سانتیگراد را دارد .

نام گذاری گریدهای استیل ( 304 ، 316 ، … ) توسط چه سازمانی انجام میشود

انجمن آهن و فولاد آمریکا ( AISI )  برای اولین بار اقدام به دسته بندی و نامگذاری استینلس استیل ها نمود و مشخصات فیزیکی و شیمیائی و نیز دستورالعمل تولید آنها را عرضه نمود.

استیل گریدها و دسته بندی های زیادی دارد

استنلس نگیر: کرومنیکل با کربن کمتر از 1 /0 %  این نوع از استیل حدود 65 درصد کاربرد استیل را در دنیا از آن خود کرده است  . همانگونه که از نامش پیداست دارای خاصیت آهنربایی نیست .

استنلس بگیر: درصد کربن استنلس بگیر کمتر از 1% است و خاصیت آهنربایی دارد .

استنلس مارتنزیت: کروم بالای 1 درصد دارد و همینطور سختی پذیر میباشد .

استیل داپلکس: ترکیبی از کروم و نیکل با خاصیت آهنربایی و مغناطیسی و غیر مغناطیسی

استیل گرید 316 و کاربرد آن – مخازن استیل 304

استیل ضد زنگ 316 از ویژگی‌های منحصربه‌فردی همچون شکل‌پذیری بسیار بالا، امکان جوشکاری در دمای خیلی بالا، استحکام کششی و استرس است. از جمله نکات استیل  316 و تفاوت آن با استیل 304، دو نوع متفاوت از استیل 316 است که با عناوین  316 و 316 L شناخته می‌شوند. با توجه به اینکه 316 L از مقدار کربن کمتری برخوردار شده است، هر دو استیل 316 و 316L  از منظر ساختاری و قیمتی دقیقاً شبیه به هم هستند. لازم به ذکر است که هر دو نوع استیل 316 از دوام، مقاومت و استحکام بسیار بالایی برخوردار شده‌اند و می‌توان روی قابلیت‌های آن‌ها حساب ویژه‌ای باز کرد.

با همه این اوصاف، استیل 316 L بهترین و ایده‌آل‌ترین گزینه برای پروژه‌هایی است که نیاز به جوشکاری استیل استنلس در آن‌ها به شدت احساس می‌شود. دلیل این انتخاب و برتری نسبت به استیل 316 هم این است که 316L  از پوسیدگی جوش کمتری نسبت به استیل 316 برخوردار شده است.

یکی دیگر از نکات مهم در رابطه با استیل 316 و تفاوت آن با استیل 304 ، در کاربرد آن‌هاست. استیل 316 به صورت اختصاصی برای تجهیزات آماده‌سازی مواد غذایی در فضا و محیط کلرایدی، پنل‌های معماری، ظروف شیمیایی، انواع اتصالات و فنرها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آن‌جایی که سازه‌های آهنی و فولادی در مواجهه با هوای آزاد، دچار آسیب‌های ناشی از رطوبت هوا و همچنین، اکسید آهن می‌شوند، لازم است تا از استیل‌های ضد زنگ برای آن‌ها استفاده شود. یکی دیگر از مهم‌ترین نکات استیل 316 و تفاوت آن با استیل 304، مربوط به این می‌شود که باید با توجه به گرید ورق‌های استیل، یکی از مقاوم‌ترین آن‌ها که دارای مقاومت بیشتر است را برای محیط‌های باز انتخاب کرد.

استیل گرید 304 و کاربردهای آن – مخزن استیل 304

برای تکمیل بحث آشنایی با استیل 316 و تفاوت آن با استیل 304، لازم است که حالا با تعاریف و کاربردهای مربوط به استیل 304 آشنا شویم. استیل 304 به دلیل مقاومت بسیار بالایی که در برابر آسیب‌ها، زنگ آهن و خوردگی دارد، در بازار آهن‌آلات شناخته شده است. برخلاف استیل 316، این استیل از مقادیر 16 تا 24 درصدی کروم در ساختار خود برخوردار شده است و می‌توان حدود 35 درصد از عناصر نیکل، کربن و منگنز را هم در آن مشاهده کرد. یکی از مهم‌ترین نکات در رابطه با بحث استیل 316 و تفاوت آن با استیل 304، همین ترکیباتی است که ساختار آن‌ها را شکل می‌دهد.

رایج‌ترین شکل استیل 304، استیل 8-18 است که از 18 درصد کروم و 8 درصد نیکل ساخته شده است. استیل 304 علاوه بر نوع 18-8، از انواع دیگری که با عناوین استیل نگیر و استیل 304 L شناخته می‌شوند هم ساخته شده است. استیل نگیر 304 به صورت تخصصی برای تجهیزات آشپزخانه، مواد غذایی، دکوراسیون و مبلمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. استیل 304 L هم که با عنوان استیل 304 کم‌کربن شناخته می‌شود، مقاومت بالایی در برابر اسید نیتریک و سولفوریک اسید در دما و محیط‌های با غلظت‌های متوسط دارد. از جمله نکات مهم در رابطه با استیل 316 و تفاوت آن با استیل 304، این است که انواع استیل 304 را نمی‌توان با عملیات حرارتی سخت‌کاری کرد.

تفاوت‌های اساسی استیل 316 و 304

فارغ از ساختار ظاهری استیل 316 و 304 که بسیار شبیه به هم هستند، هر دو غیر مغناطیسی و آستنیتی هستند و به واسطه عملیات حرارتی سخت نمی‌شوند. علاوه بر همه این ویژگی‌ها، هر دو استیل 316 و 304 از مقاومت بسیار بالایی در برابر اکسید آهن برخوردار شده‌اند و دوام قابل توجهی دارند. مهم‌ترین نکته استیل 316 و تفاوت آن با استیل 304، ساختار آن‌هاست. آلیاژ مولبیدن که مقاومت استیل را در برابر خوردگی در محیط‌های کلرایدی افزایش می‌دهد، فقط در ساختار استیل 316 مشاهده می‌شود.
همچنین، هزینه خرید این 2 استیل هم با یکدیگر متفاوت است و همان‌طور که گفتیم، استیل 304 مقرون‌به‌صرفه و ارزان‌تر است. البته این نکته را نباید فراموش کرد که نمی‌‌توان از استیل‌های 304 در محیط‌های کلرایدی و با خوردگی بالا استفاده کرد. برای مثال، مقاومت استیل 304 برای محیط‌های ساحلی به هیچ‌عنوان کافی نیست و باید از استیل 316 برای جلوگیری از اکسید آهن بهره‌مند شد.